Największa niemiecka zbrodnia w powstańczej Warszawie. Prezydenci przed pomnikiem Ofiar Rzezi Woli
Rzeź Woli bywa uznawana za największą jednostkową masakrę ludności cywilnej dokonaną w Europie w czasie II wojny światowej, a zarazem największą w historii jednostkową zbrodnię popełnioną na narodzie polskim. Doszło do niej w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego na początku sierpnia 1944 roku.
Rzeź cywili
Prezydent Andrzej Duda i prezydent elekt Karol Nawrocki oddali hołd pomordowanym przed pomnikiem Ofiar Rzezi Woli, znajdującym się na terenie byłej fabryki Ursus - w miejscu egzekucji ok. 7 tys. mieszkańców Warszawy.
- Czcimy dzisiaj w pierwszych momentach rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego 1 sierpnia nie tyle pamięć o bohaterskich żołnierzach, którzy walczyli w powstaniu z bronią w ręku (…), ile o pomordowanych cywilnych mieszkańcach stolicy. Ofiarach Rzezi Woli - podkreślił prezydent Duda.
Przypomniał, że tylko w tej jednej warszawskiej dzielnicy, na Woli, znajduje się ponad 150 tablic upamiętniających tych, którzy zginęli w walkach, ale także tych zamordowanych w niemieckich egzekucjach.
Arcypolskie powstanie
- To, co wydarzyło się 1 sierpnia 1944 roku było jasnym głosem, było krzykiem o wolność, niepodległość i podmiotowość – mówił z kolei Karol Nawrocki, który nazwał Powstanie Warszawskie „arcypolskim powstaniem”. - Było arcypolskim powstaniem, bo my tacy jesteśmy, że nawet w warunkach niemieckiego okrucieństwa i barbarzyństwa gotowi byliśmy do zrywu militarnego, wojskowego, do zrywu społecznego, gotowi byliśmy do głębokich poświęceń, do oddania swojego życia za to, aby Polska była wolna i niepodległa - podkreślił prezydent elekt.
Karol Nawrocki wyraził wdzięczność wszystkim, którzy upamiętniają Powstanie Warszawskie i wymienił też naszego redakcyjnego kolegę, publicystę telewizji wPolsce24 Piotra Gursztyna, który w 2014 roku wydał książkę „Rzeź Woli. Zbrodnia nierozliczona”.
Eksterminacja na rozkaz Hitlera
Rzeź mieszkańców stołecznej Woli była częścią działań Niemców, którzy na bezpośredni rozkaz Adolfa Hitlera przystąpili do planu zburzenia Warszawy i wymordowania jej mieszkańców. W masowych egzekucjach zamordowano - według różnych szacunków - od 40 do 60 tys. mieszkańców dzielnicy. Eksterminacja na dużą skalę zakończyła się 7 sierpnia, jednak w mniejszym stopniu trwała aż do 12 sierpnia, kiedy gen. Erich von dem Bach-Zelewski wydał zakaz mordowania ludności cywilnej Warszawy, która odtąd miała być wykorzystywana jako darmowa siła robocza dla niemieckiej machiny wojennej.
Powstanie Warszawskie wybuchło 1 sierpnia 1944 r. o godz. 17. Było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie i największym zrywem niepodległościowym na terenie okupowanej Polski. Do walki w stolicy przystąpiło około 40-50 tys. powstańców. Planowane na kilka dni, trwało ponad dwa miesiące. W czasie walk w Warszawie zginęło około 18 tys. powstańców, 25 tys. zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej wynosiły około 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, około 500 tys. osób, wypędzono z miasta.
źr. wPolsce24 za PAP
(fot. PAP/Rafał Guz)