Można będzie odzyskać pieniądze. Zapadły przełomowe wyroki w sprawie opłat cmentarnych

W ciągu ostatnich miesięcy dwa wojewódzkie sądy administracyjne - w Olsztynie i Warszawie - wydały wyroki, które mogą mieć ogromne znaczenie dla tysięcy ludzi.
Jakie opłaty są nielegalne
Sędziowie orzekli, że samorządy nie mają prawa nakładać na mieszkańców opłat, które nie są bezpośrednio związane z pochówkiem zmarłych.
A zatem niezgodne z prawem są wszelkie dodatkowe opłaty, takie jak:
-
opłaty za wjazd na cmentarz,
-
opłaty za korzystanie z miejsca na cmentarzu po upływie 20 lat,
-
opłaty za korzystanie z infrastruktury cmentarnej,
-
opłaty za ekshumację, przechowywanie zwłok w chłodni, udostępnienie sali do przygotowania zwłok
Co orzekły sądy
Sprawa w Olsztynie zaczęła się od tego, że w lutym 2023 roku Rada Miasta przyjęła uchwałę, która wprowadzała szereg opłat za korzystanie z cmentarzy komunalnych. Jeden z mieszkańców zaskarżył te przepisy, wskazując, że są one niezgodne z ustawą o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie przyznał mu rację i unieważnił uchwałę.
Podobnie orzekł WSA w Warszawie w sprawie uchwały Rady Miejskiej w Radomiu, gdzie również wprowadzono opłaty za korzystanie z miejsca na cmentarzu na kolejne okresy czy za korzystanie z infrastruktury cmentarnej. Sąd uznał te opłaty za nielegalne i też unieważnił uchwałę.
Jaki wyrok wydał NSA
Oba te orzeczenia znajdują potwierdzenie w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego. NSA podkreślił, że gminy mogą ustalać wyłącznie opłaty związane z pochówkiem zwłok. Próby rozszerzania katalogu opłat na inne usługi czy korzystanie z cmentarza są niezgodne z prawem.
Co to oznacza?
Jeśli wyrok sądu dotyczący unieważnienia uchwały stanie się prawomocny, osoby, które zapłaciły nielegalne opłaty, będą mogły domagać się ich zwrotu od zarządcy cmentarza.
Wyroki te mogą wywołać lawinę podobnych spraw w całym kraju. Gdy bowiem w danej gminie obowiązują podobne uchwały, ich mieszkańcy mogą zaskarżyć je do sądu administracyjnego. Wtedy samorządy będą musiały zrewidować swoje uchwały dotyczące opłat cmentarnych, a zarządcy cmentarzy mogą być zobowiązani do zwrotu niesłusznie pobranych pieniędzy.
źr. wPolsce24 za RMF FM/"Fakt"