Najstarsza polska kolęda. Niewiele osób wie o jej istnieniu
Według badaczy muzykaliów, najstarszą kolędą jest hymn napisany przez św. Hilarego pt. „Jesus refulsit omnium” („Jezus oświeca wszystko”). Łacińską pieśń powstałą w 336 roku w kościołach zaczęto śpiewać dopiero w XIII wieku. Wtedy św. Franciszek z Asyżu zainicjował tradycję śpiewania kolęd podczas nabożeństw w okresie Bożego Narodzenia.
Najstarsza polska kolęda
Za pierwszą polską kolędę uznawany jest utwór pochodzący z 1424 roku. Pieśń znana pod dwoma tytułami „Zdrow bądź, Krolu Anjelski” oraz „Zdrow bądź, Krolu Anielski” została zapisana w kazaniu Jana Szczekny, spowiednika królowej Jadwigi Andegaweńskiej.
Tekst kolędy został znaleziony w XIX wieku przez Aleksandra Brücknera. Natrafił on na zapis kazania Jana Szczekny w zbiorze dokumentów pochodzących z Biblioteki Załuskich podczas przeglądania archiwaliów w Petersburgu. Do tej pory nie znaleziono transkrypcji nutowej „Zdrow bądź, Krolu Anjelski”.
Zapis słów najstarszej polskiej kolędy znaleziono także w kodeksie z łacińskimi kazaniami Piotra z Miłosławia. Pochodzący z opactwa benedyktyńskiego na Świętym Krzyżu kodeks powstał jednak o kilkadziesiąt lat później niż wspomniane kazanie Jana Szczekny.
Według ekspertów najstarsza polska kolęda jest najprawdopodobniej tłumaczeniem czeskiego utworu „Zdráv bud' králi andělský”. Zwracają oni uwagę na powiązanie tej kolędy z łacińską pieśnią „Ave rex angelorum”.
Oryginalny tekst „Zdrow bądź, Krolu Anjelski”:
Zdrow bądź, krolu anjelski
K nam na świat w ciele przyszły,
Tyś zajiste Bog skryty,
W święte czyste ciało wlity.
Zdrow bądź, Stworzycielu
Wszego stworzenia,
Narodziłś się w ucirpienie
Prze swego luda zawinienia.
Zdrow bądź, Panie, ot Panny
Jenżś się narodził za ny.
Zdrow bądź, Jesu Kryste, krolu,
Racz przyjęci naszę chwałę.
Racz daci dobre skonanie
Prze twej matki zasłużenie,
Abychom cię wżdy chwalili,
Z tobą wiecznie krolowali.
Amen.
źr. wPolsce24 za historia.dorzeczy/ historiaposzukaj.pl
