Polska

Najstarsza polska kolęda. Niewiele osób wie o jej istnieniu

opublikowano:
christmas-6896107_1280.webp
Zdjęcie ilustracyjne / pixabay
Śpiewanie kolęd przy świątecznym stole jest częścią głęboko zakorzenionej tradycji. Dbając o odpowiedni bożonarodzeniowy klimat, sięgamy po popularne utwory, których tekst i melodia są nam doskonale znane. Istnieją również takie kolędy, które odeszły w zapomnienie i niewielu z nas pamięta o ich istnieniu. Jedną z nich jest pieśń „Zdrow bądź Krolu Anjelski”, uznawana za najstarszą polską kolędę.

Według badaczy muzykaliów, najstarszą kolędą jest hymn napisany przez św. Hilarego pt. „Jesus refulsit omnium” („Jezus oświeca wszystko”). Łacińską pieśń powstałą w 336 roku w kościołach zaczęto śpiewać dopiero w XIII wieku. Wtedy św. Franciszek z Asyżu zainicjował tradycję śpiewania kolęd podczas nabożeństw w okresie Bożego Narodzenia.

Najstarsza polska kolęda

Za pierwszą polską kolędę uznawany jest utwór pochodzący z 1424 roku. Pieśń znana pod dwoma tytułami „Zdrow bądź, Krolu Anjelski” oraz „Zdrow bądź, Krolu Anielski” została zapisana w kazaniu Jana Szczekny, spowiednika królowej Jadwigi Andegaweńskiej.

Tekst kolędy został znaleziony w XIX wieku przez Aleksandra Brücknera. Natrafił on na zapis kazania Jana Szczekny w zbiorze dokumentów pochodzących z Biblioteki Załuskich podczas przeglądania archiwaliów w Petersburgu. Do tej pory nie znaleziono transkrypcji nutowej „Zdrow bądź, Krolu Anjelski”.

Zapis słów najstarszej polskiej kolędy znaleziono także w kodeksie z łacińskimi kazaniami Piotra z Miłosławia. Pochodzący z opactwa benedyktyńskiego na Świętym Krzyżu kodeks powstał jednak o kilkadziesiąt lat później niż wspomniane kazanie Jana Szczekny.

Według ekspertów najstarsza polska kolęda jest najprawdopodobniej tłumaczeniem czeskiego utworu „Zdráv bud' králi andělský”. Zwracają oni uwagę na powiązanie tej kolędy z łacińską pieśnią „Ave rex angelorum”.

Oryginalny tekst „Zdrow bądź, Krolu Anjelski”:

Zdrow bądź, krolu anjelski

K nam na świat w ciele przyszły,

Tyś zajiste Bog skryty,

W święte czyste ciało wlity.

Zdrow bądź, Stworzycielu

Wszego stworzenia,

Narodziłś się w ucirpienie

Prze swego luda zawinienia.

Zdrow bądź, Panie, ot Panny

Jenżś się narodził za ny.

Zdrow bądź, Jesu Kryste, krolu,

Racz przyjęci naszę chwałę.

Racz daci dobre skonanie

Prze twej matki zasłużenie,

Abychom cię wżdy chwalili,

Z tobą wiecznie krolowali.

Amen.

źr. wPolsce24 za historia.dorzeczy/ historiaposzukaj.pl

Polska

Napięta atmosfera na dożynkach w Spale. Minister oskarża dziennikarzy

opublikowano:
Krajewski ok.webp
- Dzielicie Polskę, dzielicie rolników – zarzucił minister Stefan Krajewski dziennikarzom relacjonującym rządowe dożynki w Spale, w tym reporterowi telewizji wPolsce24. Polityk PSL zareagował w taki sposób na pytania o rolników, którzy przyjechali na wydarzenia nie tylko po to, żeby świętować, ale by zaprotestować mi. in. przeciwko umowie z grupą Mercosur.
Polska

Służby Tuska inwigilowały opozycję? Poseł Mariusz Gosek: To afera na skalę międzynarodową i koniec tego rządu

opublikowano:
gosek ok.webp
W czasie rządów Donalda Tuska miało dochodzić do inwigilacji posłów opozycji przy użyciu narzędzi jeszcze bardziej inwazyjnych niż Pegasus – ujawnił na antenie telewizji wPolsce24 poseł PiS Mariusz Gosek. Według informacji ujawnionych przez polityka Prawa i Sprawiedliwości chodzi o systemy szpiegowskie, o których opinia publiczna dotąd nie słyszała.
Polska

Polska więzi bohatera Ukrainy. Skandaliczna służalczość wobec Niemiec

opublikowano:
NS2.webp
Wołodymyr Z. zapewne myślał, że w takim kraju jak Polska jest bezpieczny. Okazało się, że co innego polityczne deklaracja, a co innego praktyka sądowa wymuszona przez interes niemiecki (Fot. X)
Ta decyzja musi budzić sprzeciw każdego, kto nie trzyma kciuków za Rosję i nie liczy na szybkie odnowienie jej gazowych interesów z Niemcami. Warszawski sąd postanowił aresztować Wołodymyra Z., Ukraińca podejrzewanego przez niemiecką prokuraturę o udział w wysadzeniu gazociągu Nord Stream 2.
Polska

Wiemy, dlaczego umorzyli sprawę Nowaka. Szokujące kulisy decyzji sądu wobec dawnego przyjaciela Tuska

opublikowano:
sławomir nowak.webp
Telewizja wPolsce24 ujawniła, dlaczego sąd umorzył sprawę Sławomira Nowaka (Fot. Fratria)
Nie milkną echa decyzji sądu o umorzeniu tzw. polskiego wątku afery korupcyjnej Sławomira Nowaka. Mimo, że uzasadnienie budzącej potężne kontrowersje decyzji Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa, jest wciąż utajnione, dziennikarz telewizji wPolsce24 Wojciech Biedroń ujawnił jego treść.
Polska

Zbigniew Ziobro: Ekipa Tuska chciała wywrócić demokratyczne wybory, ale powstrzymał ich Hołownia

opublikowano:
ziobro ok.webp
W czasie kampanii wyborczej władze miały dysponować jeszcze bardziej zaawansowanym systemem niż Pegasus, który wykorzystywała w czasie kampanii wyborczej do podsłuchiwania posłów, a nawet osób z otoczenia prezydenta Karola Nawrockiego – ujawnił w Porannej rozmowie Zbigniew Ziobro, były minister sprawiedliwości i prokurator generalny.
Polska

Psychiatra potrzebny? Cała prawda o "babci Kasi" w kilkadziesiąt sekund. Zobacz i oceń sam

opublikowano:
Zrzut ekranu (64) 2025-10-02_15.23.30.webp
Babcia Kasia ma zostać zbadana przez psychiatrów. Czy to słuszna decyzja? (Fot. wPolsce24)
Sąd skierował znaną z licznych prowokacji i wulgarnych zachowań „Babcię Kasię” – Katarzynę Augustynek – na badania psychiatryczne.