Polska na przełomie 2025/2026: protest górników w Silesii, spór rząd–prezydent o 1939 rok, rozmowy o Ukrainie i narastające kontrowersje w państwie
Kopalnia Silesia: porozumienie jest wstępne, a kluczowe tematy zostają na później
Po ośmiu dniach protestu pod ziemią podpisano wstępne porozumienie dotyczące zabezpieczeń socjalnych. Z treści wynika jednak, że to przede wszystkim zobowiązanie rządu do rozpoczęcia prac nad osłonami od 28 lutego 2026 r., a nie gotowy pakiet decyzji.
Decyzja o zakończeniu protestu ma należeć do górników po przedstawieniu im warunków przez związkowców. Nadal otwarta jest też sprawa zaległych premii barbórkowych – rozmowy mają toczyć się osobno z nadzorcą sądowym.
W tle pojawia się ocena działań rządu: minister energii Miłosz Motyka miał początkowo proponować przesunięcie rozmów na czas po 6 stycznia, ale finalnie do negocjacji doszło. Jednocześnie odmówił osobistego zjazdu pod ziemię.
Spór o 1939 r.: konflikt rząd–prezydent i nowy zwyczaj w Pałacu
Relacje między rządem a prezydentem Karolem Nawrockim zaostrzyły się po wpisie szefa kancelarii premiera, Jana Grabca, który zasugerował, że w 1939 r. Polska „szukała sobie wrogów”. Krytycy uznali to za tezę obciążającą Polskę odpowiedzialnością za agresję i zbieżną z narracjami propagandowymi.
W kontrze przypominano, że atak na Polskę był skutkiem działań i porozumień totalitarnych mocarstw, a nie „prowokowania” przez Warszawę. Spór szybko stał się kolejnym frontem walki o język polityki historycznej.
Równolegle prezydent zapowiedział, że od 1 stycznia w każdą sobotę będzie odbywać się uroczysta zmiana flagi nad Pałacem Prezydenckim, a zdjęte flagi będą przekazywane szkołom i służbom mundurowym.
Ukraina: deklaracje „95%” porozumienia i problem najtrudniejszych punktów
W Mar-a-Lago miało dojść do kolejnego spotkania Donalda Trumpa i Wołodymyra Zełeńskiego, po którym ogłoszono postęp w rozmowach o zakończeniu wojny. Według relacji uzgodniono 95% kwestii w ramach 20-punktowego planu.
W rozmowach, przez wideokonferencję, miał uczestniczyć prezydent Karol Nawrocki, co ma podkreślać rolę Polski w procesie. Najtrudniejsze pozostają elementy, które w praktyce przesądzają o trwałości układu: linia demarkacyjna, zasady zawieszenia broni i relacja z Rosją.
Ministerstwo Sprawiedliwości: zarzut obietnic bez działań
Kontrowersje budzą relacje dotyczące spotkania z udziałem aktywistów. Katarzyna Augustynek („Babcia Kasia”) twierdzi, że podczas zamkniętego spotkania minister Waldemar Żurek miał obiecać wypracowanie strategii dotyczącej spraw karnych prowadzonych wobec ulicznych aktywistów. Według jej słów, mimo upływu czterech tygodni, obiecany kontakt i działania nie nastąpiły.
Sulisławice: spór KAS z muzeum i ryzyko kosztów
Magdalena Ogórek informuje o problemach Muzeum Dzieł Zagrabionych w Sulisławicach. Krajowa Administracja Skarbowa miała zakwestionować charakter obiektu, uznając go za biurowiec, co wiąże się z obciążeniem podatkowym rzędu 300 tys. zł. W tle pojawia się ryzyko egzekucji komorniczych wobec prywatnych zbiorów, co – według inicjatorki – blokuje pełne otwarcie placówki.
Co wynika z tych wątków
W każdym z pięciu tematów wspólny jest ten element: brak domknięcia. Porozumienie górników jest wstępne, spór o 1939 r. eskaluje zamiast wygasać, rozmowy o Ukrainie zatrzymują się na najtrudniejszych zapisach, a wątki dotyczące aktywistów i muzeum opierają się na konfliktach instytucjonalnych i rozbieżnych interpretacjach.
Podsumowanie
Na przełomie 2025/2026 równolegle narastają w Polsce trzy kryzysy i dwa spory instytucjonalne: po proteście górników w kopalni Silesia podpisano wstępne porozumienie, które przesuwa realne decyzje na później i nie rozwiązuje kwestii premii barbórkowych; jednocześnie wybuchł ostry konflikt rząd–prezydent po wypowiedzi o 1939 roku, a Pałac Prezydencki dokłada do tego nową symbolikę w postaci sobotniej zmiany flagi od 1 stycznia; w tle pojawiają się deklaracje postępu w rozmowach Trump–Zełeński o planie pokojowym dla Ukrainy, ale kluczowe ustalenia dotyczące linii demarkacyjnej i zawieszenia broni pozostają najtrudniejsze. Dodatkowo wraca temat możliwego „ręcznego sterowania” sprawami aktywistów oraz spór KAS z Muzeum Dzieł Zagrabionych w Sulisławicach o klasyfikację obiektu i konsekwencje podatkowe.
